Είδαμε τους Deafheaven στο Gagarin 205

Υπερβατικό post black (και όχι μόνο) metal

του Δημήτρη Σταματίου

Οκτώ χρόνια μετά την εκρηκτική στους συναυλία στον ίδιο χώρο, οι Αμερικανοί «ρεφορμιστές» του black metal επέστρεψαν το βράδυ του Σαββάτου 15 Οκτωβρίου στο Gagarin 205. Ωστόσο, τίποτα δεν ήταν το ίδιο.

Κατ’ αρχάς, μια παρένθεση: είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε στην Ελλάδα συγκροτήματα όπως οι Deafheaven, τα οποία βρίσκονται ακόμα σε δημιουργική και δισκογραφική ακμή και όχι μόνο ονόματα που απλώς εξαργυρώνουν επιτυχίες ή hype του παρελθόντος. Μακάρι αυτή τη τάση να συνεχιστεί.

Στο θέμα μας τώρα: η συναυλία άνοιξε με τους Once Upon A Winter, κουιντέτο από τη Θεσσαλονίκη, οι οποίοι από το πρώτο κιόλας κομμάτι φάνηκε ότι έχουν περάσει άπειρες ώρες ακούγοντας post-hardcore και post-metal (τύπου ISIS, Cult of Luna, Pelican, Ocean, κλπ, καθώς και τις πιο ήπιες στιγμές των Neurosis). Όπερ σημαίνει, ατμοσφαιρικά κομμάτια μεγάλης διάρκειας, γενικώς αργά, με έντονες δυναμικές εναλλαγές και brutal φωνητικά που ουσιαστικά λειτουργούν ως ακόμα ένα μέρος της ενορχήστρωσης.

Οι Once Upon A Winter κάνουν πολύ καλά αυτό που κάνουν, ωστόσο, στον υπογράφοντα τουλάχιστον φάνηκε ότι ειδικά σε αυτό που ονομάζουμε «δυναμική» των κομματιών (από ένα «απαλό» τμήμα περνάμε σε ένα «βίαιο» και πάλι πίσω) έλειπε η ένταση που ενδεχομένως θα τα εξύψωνε σε υπερβατικά ύψη. Πάντως, το συγκρότημα έχει εμφανώς δουλέψει πολύ και σίγουρα θα παρακολουθήσουμε την εξέλιξή του.

Λίγο μετά τις 10:20 το βράδυ, οι Deafheaven κατέλαβαν τη σκηνή του Gagarin 205 για τη δεύτερη συναυλία τους στην Ελλάδα μέσα σε οκτώ χρόνια. Το 2014 το συγκρότημα είχε έλθει στο πλαίσιο της περιοδείας του για το ιστορικό «Sunbather», το οποίο τους εκτόξευσε στην κορυφή των extreme metal συγκροτημάτων, καθώς συνδύαζε μαγικά την ακραία βία του black metal με στοιχεία post-rock, pop, ακόμα και shoegaze, σε ένα θερμό και άκρως γοητευτικό αμάλγαμα.

Οκτώ χρόνια μετά, οι Deafheaven έχουν αλλάξει σημαντικά τον ήχο τους: μετά από τρεις εξαιρετικούς δίσκους («New Bermuda», «Ordinary Corrupt Human Love» και «10 Years Gone»), όπου η μπάντα εξερεύνησε τα όρια του είδους που είχε επιλέξει ως βάση για τη μουσική του, με το «Infinite Granite» του 2021 φάνηκε σταδιακά να εγκαταλείπει το black metal και να στρέφεται περισσότερο σε μια πορεία προς το shoegaze και το post-rock, με πιο βασική αλλαγή τα φωνητικά του frontman, George Clarke, που από απεγνωσμένα black ουρλιαχτά έχουν περάσει σε πιο μελωδικές φόρμες.

Ήδη, από τα δύο πρώτα κομμάτια της συναυλίας («Shellstar», «In Blur»), η αλλαγή αυτή έγινε απολύτως εμφανής, καθώς οι ρυθμοί των τραγουδιών έπεσαν δραματικά από τα blastbeats του παρελθόντος και η διπλή κιθαριστική επίθεση των Kerry McCoy και Shiv Mehra, αν και ογκώδης και πυκνή όπως στο παρελθόν, ήταν πιο «αεράτη», με περισσότερους δακτυλισμούς και λιγότερη διάθεση να δημιουργεί ένα «τείχος από ήχο».

Ενδεχομένως πιο… Ride από… Ragnarok, η στυλιστική αλλαγή των Deafheaven, εντούτοις, μοιάζει ομαλή, φυσιολογική και περισσότερο «εξελικτική» για το συγκρότημα, χωρίς να αφαιρεί κάτι από αυτό που τους έκανε εξαρχής σημαντικούς, ήτοι την ζεστή ατμόσφαιρα που δημιουργούν τα κομμάτια τους και, φυσικά, χωρίς να λείπουν και οι «στροφές» στην απολύτως προσωπική τους προσέγγιση στο black metal.

Φυσικά, δεν έλειψαν και οι βουτιές στο παρελθόν, με τον ντράμερ Daniel Tracy να αναδεικνύεται σε σταρ της βραδιάς, χάρη στην εκπληκτική ακρίβεια, δυναμισμό και έντασή του, ιδίως όταν έπαιζε wall-to-wall blastbeats (όπως στο επικό «From the Kettle Onto the Coil»), ενώ ο Clarke έδειξε εξίσου άνετος είτε τραγουδούσε μελωδικά είτε ούρλιαζε σαν banshee σε δαιμονική έκσταση και φρόντιζε κάθε τόσο να ξεσηκώνει και να ευχαριστεί το –ιδιαίτερα ένθερμο- κοινό που κυριολεκτικά αποθέωσε το συγκρότημα.

Γυρίζοντας από εκεί που αρχίσαμε, είναι πραγματικό ευτύχημα να βλέπει κανείς ζωντανά μια μπάντα που βρίσκεται στο ζενίθ της δημιουργικότητά της. Οι Deafheaven μας χάρισαν μια εξαιρετική βραδιά και ελπίζουμε να τηρήσουν την υπόσχεσή τους και να μην τους ξαναδούμε μετά από οκτώ χρόνια, αλλά πολύ πιο σύντομα.