Στον αέρα δύο εκατομμύρια εργαζόμενοι στις Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες

Ο κορωνοϊός δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στην Ευρώπη - Τι δείχνει έρευνα για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Οι Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες (ΠΔΒ) είναι κάτι παραπάνω από έναν ακόμη κλάδο που πρέπει να διασωθεί από την κρίση. Αποτελούν σημαντικό μέρος της λύσης για την έξοδο της Ευρώπης από την παρούσα κατάσταση, καθώς και από τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της».

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η νέα Έκθεση της Ernest & Young, με τίτλο «Ξαναχτίζοντας την Ευρώπη: Η πολιτιστική και δημιουργική οικονομία πριν και μετά τον COVID-19», η οποία πραγματοποιήθηκε σε 28 χώρες της ΕΕ, σε 10 τομείς του κλάδου και η οποία καταγράφει τα εύρωστα οικονομικά στοιχεία των ευρωπαϊκών ΠΔΒ πριν από την πανδημία, αλλά και τις συντριπτικές επιπτώσεις από το κλείσιμο των χώρων εκδηλώσεων και των μαγαζιών, καθώς και από τα υγειονομικά μέτρα λόγω COVID-19. Προτείνει, επίσης, συγκεκριμένα μέτρα για την ενίσχυση των ΠΔΒ, έτσι ώστε να αποτελέσουν μία από τις κινητήριες δυνάμεις που θα βοηθήσουν στην ώθηση και την ανάπλαση της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Την Έκθεση εκπόνησε η Ernst & Young για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των 33 Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης δημιουργών και συνθετών GESAC, μέλος της οποίας είναι και ο ελληνικός Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης μουσικών πνευματικών δικαιωμάτων ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ.

Οι Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες (ΠΔΒ) το 2019

• Απασχολούσαν το υπερδιπλάσιο ανθρώπινο δυναμικό από ό, τι οι τηλεπικοινωνίες και η αυτοκινητοβιομηχανία μαζί (7,6 εκατομμύρια άτομα).
• Αναπτύσσονταν ταχύτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο με ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,6%
• Αντιπροσωπεύουν το 4,4% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ από άποψη τζίρου
• Αποτελούν έναν από τους πιο βαριά πληττόμενους κλάδους λόγω COVID-19, με μείωση 31,2% στον τζίρο τους, λόγω COVID-19
• Εάν ενισχυθούν κατάλληλα, όμως, κρατούν το κλειδί της επανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας

Οι 10 κλάδοι της ΠΔΒ

• Διαφήμιση
• Αρχιτεκτονική
• Οπτικοακουστικά Έργα
• Βιβλία
• Μουσική
• Εφημερίδες & περιοδικά
• Παραστατικές τέχνες
• Ραδιόφωνο
• Βιντεοπαιχνίδια
• Εικαστικές Τέχνες

 

2019: Ένας εύρωστος κλάδος

Το 2019, οι ΠΔΒ αντιπροσώπευαν το 4,4% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, με ετήσιο τζίρο ύψους  €643 δις  και συνολική προστιθέμενη αξία ύψους €253 δις. Οι ΠΔΒ αποτελούσαν, επίσης, έναν από τους κορυφαίους κλάδους στη δημιουργία θέσεων εργασίας, απασχολώντας πάνω από 7,6 εκατομμύρια άτομα, ήτοι οκτώ φορές περισσότερα από ό,τι οι Τηλεπικοινωνίες.

Οι ΠΔΒ αναπτύσσονταν ταχύτερα (ετήσια αύξηση 2,6% από το 2013) από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (2%) και εκπροσωπούσαν εμπορικό ισοζύγιο ύψους €8,6 δις το 2017 -αναδεικνύοντας την ιδιαίτερη θέση της Ευρώπης ως πολιτιστικής παραγωγικής δύναμης στην παγκόσμια οικονομία. Η δημιουργική οικονομία παρουσίασε, επίσης, πολύ θετικά αποτελέσματα, ως προς την τεχνολογική καινοτομία, την ψηφιοποίηση, τη διαφορετικότητα των φύλων και την απασχόληση νέων ανθρώπων.

 

2020: Η απότομη πτώση

Με την εξάπλωση του COVID-19, οι ΠΔΒ επλήγησαν περισσότερο από τον Τουρισμό και ελάχιστα λιγότερο από τις Αερομεταφορές. Οι ΠΔΒ στο σύνολό τους κατέγραψαν απώλειες ύψους 31,2% στον τζίρο τους το 2020 -μία σωρευτική απώλεια της τάξης των €199 δις-  με τη Μουσική και τις Παραστατικές Τέχνες, ενδεικτικά, να σημειώνουν απώλειες της τάξης του 75% και 90%, αντίστοιχα. Επιπλέον, μέσα στην επόμενη διετία, απειλούνται περίπου 2 εκατ. θέσεις εργασίας στον κλάδο αυτόν και ειδικότερα όσον αφορά στις ζωντανές παραστάσεις και δραστηριότητες, όπως είναι οι συναυλίες, τα φεστιβάλ κλπ.

Πολιτισμός: Το κλειδί για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης

Η Έκθεση, λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική συμβολή των ΠΔΒ στην οικονομία συνολικά, και τη δυνατότητά τους να βγάλουν την Ευρώπη από την κρίση, καταλήγει στο ότι ο δημιουργικός τομέας πρέπει να βρεθεί στο επίκεντρο της προσπάθειας επανάκαμψης της Ευρώπης και προτείνει μία τριπλή προσέγγιση: Χρηματοδότηση - Ενδυνάμωση – Αξιοποίηση: 1. Μαζική δημόσια χρηματοδότηση, καθώς και προώθηση των ιδιωτικών επενδύσεων, 2. Σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενίσχυση της πνευματικής ιδιοκτησίας και την αναγέννηση της δημιουργικής οικονομίας και θα διαφυλάξει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξή της, και 3) Αξιοποίηση της ήρεμης δύναμης των ΠΔΒ και του ατομικού δημιουργικού ταλέντου που θα οδηγήσουν στην κοινωνική πρόοδο.

 

Ένας ενωμένος κλάδος συναντά Ευρωπαίους αξιωματούχους

Πρωτόγνωρες συνθήκες απαιτούν πρωτόγνωρα μέτρα. Ποτέ άλλοτε η ευρωπαϊκή δημιουργική οικονομία δεν αντιμετώπισε τέτοια οικονομική καταστροφή, οι συνέπειες της οποίας θα είναι αισθητές όλη την επόμενη δεκαετία. Η Έκθεση της EY φιλοξενεί εισαγωγικά σημειώματα από τον Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου David Sassoli και την Ευρωπαία Επίτροπο για θέματα Καινοτομίας, Έκθεσης, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας Mariya Gabriel.

Παράλληλα, η δημοσιοποίηση της Έκθεσης ενεργοποίησε, με πρωτοβουλία της GESAC, σειρά συναντήσεων μίας αντιπροσωπείας από σύσσωμο τον κλάδο με υψηλόβαθμους παράγοντες λήψης αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων των Αντιπροέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Valdis Dombrovskis, Μαργαρίτη Σχοινά και Dubravka Šuica, καθώς και Ευρωπαίους Επιτρόπους. Η ομάδα περιλαμβάνει εκπροσώπους από όλο το φάσμα των ΠΔΒ, με επικεφαλής τον πρωτοπόρο συνθέτη ηλεκτρονικής μουσικής Jean-Michel Jarre, ο οποίος, με αφορμή την Έκθεση, δήλωσε: «Ο Πολιτισμός είναι σε έλλειψη στην Ευρώπη σήμερα και όλοι μας υποφέρουμε από αυτό. Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι συνειδητοποιούν τη βαθύτερη αξία της τέχνης και της δυνατότητάς της να μας φέρνει όλους πιο κοντά. Η Έκθεση αυτή αντανακλά την πραγματικότητα, με συγκεκριμένους αριθμούς σχετικά με την κρίση και δίνει σαφείς οδηγίες για την έξοδο από αυτήν.»

Ειδικότερα, ο Έλληνας Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μαργαρίτης Σχοινάς δήλωσε, σχετικά: «Η ευρωπαϊκή πολιτιστική δημιουργία, με τον πλούτο, την ιστορία και την πολυμορφία της, βρίσκεται στον πυρήνα των αξιών και της ζωής του σύγχρονου Ευρωπαίου, παρέχοντας ένα μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα για την κοινωνική συνοχή, τη δημιουργικότητα, την αίσθηση ασφάλειας και την προσωπική ευεξία των πολιτών. Με δεδομένο ότι το 2020 οι Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες υπέστησαν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις λόγω της πανδημίας, υπάρχει ακόμα ο χρόνος για να δράσουμε συλλογικά για να στηρίξουμε τον κλάδο, ώστε να υπερβεί τις κρίσιμες προκλήσεις που αντιμετωπίζει».